Już za dwa dni, w piątek 16 maja o godz. 18:30 w Domu Spotkań z Historią otwiera się prezentacja fotografii Johna Vachona, jakie wykonał w Polsce podczas trzech wizyt w 1946, 1956 i 1963 roku (po raz pierwszy jako fotograf U.N.R.A., a później już jako fotoreporter magazynu Look). Tomasz Markiewicz, współautor tej ekspozycji, na której pokazanych zostanie 120 fotografii, tak mówił dla serwisu PAP o kulisach pomysłu na tę wystawę:
Na książkę Johna Vachona wydaną zdaje
się przez jego córkę, w której znalazły się jego fotografie i listy pisane z
Polski w 1946 r. natrafiliśmy przypadkowo. Sławomir Rybałtowski, drugi ze
współautorów wystawy, zdecydował się wtedy pojechać do USA i odnaleźć te
zdjęcia. Doszliśmy wówczas do wniosku, że to świetna okazja przypomnienia jaka
była kondycja polskiego społeczeństwa tuż po wojnie i pokazania trudów
odbudowy.
Tak się składa, że jestem posiadaczem wspomnianej publikacji, faktycznie wydanej staraniem córki fotografa Ann. Album Poland, 1946, The Photographs and Letters of john Vachon, opublikowany przez Smithsonian Institution Press w 1995 roku, mam od kilkunastu lat... Kiedy nabyłem tę książkę, chyba zimą 1999 i zabrałem się do lektury, moją uwagę zwróciły nie tylko kapitalne zdjęcia Vachona (fotografie jego autorstwa znałem wcześniej z albumu Roy Stryker: U.S.A., 1943-1950. The Standard Oil (New Jersey) Photography Project oraz z internetowej strony Biblioteki Kongresu USA), ale też zawartość listów pisanych do żony Penny Leeper. Poniżej pozwolę sobie przytoczyć fragment korespondecji z 2 marca 1946 roku:
This Jewish thing here is so far beyond my understanding that it is incomprehensible. I have listened to, from Poles, some anti-Jew talk that really far surpasses anytthing you've ever heard: that Hitler had done one great thing in the world, and how unfortunate he hadn' t the chance to finish off the remaining 80,000 Jews - this is said not jokingly or smirkingly, but dead seriously by Poles who fought in the insurection, who suffered under Hitler, were in concentration camps themselves.
Bardzo ciekaw jestem warszawskiej wystawy.
[zdjęcie z albumu: John Vachon Poland, 1946, Smithsonian Institution Press, Washington and London 1995, str. 140-141. Podpisy pod zdjęciami: Triplets (strona lewa) i Boy Demonstrating German Salute (strona prawa)]
