Radości

to tytuł książki poetyckiej Grzegorza Kwiatkowskiego, wydanej w tym roku przez Biuro Literackie. Autora polecała mi kiedyś Joanna Tokarska-Bakir i miała rację. Świetna literatura! Dawno nie czytałem tak dobrej polskiej poezji  (polskiej poezji, która zazwyczaj i w znacznym procencie zajmuje się sama sobą - tzn. tematem wiersza jest pisanie wiersza i nic więcej...). 
Więc niejako na początek 5 tekstów bardzo w temacie dwóch ostatnich postów (i kilku wcześniejszych też):

Grzegorz Kwiatkowski

Dora Drogoj, ur. 1923 zm. 1941

odcięto jej głowę tępą piłą

i nikt nie wie gdzie została pochowana

gdyby to było przerysowanie

albo estetyczna zabawa

ale: odcięto jej głowę tępą piłą

i nikt nie wie gdzie została pochowana

wydarł

I

gdzie jest Izaak Mosze i Wefa?

wszyscy śpią o tu pod tą ziemią

gdzie jest Rachela Stefan i Aleksander?

wszyscy oni śpią pod tą ziemią

Stawiski Tykocin Radziłów

Czyżew Drohiczyn Jedwabne

II

„zarżnął nożem osiemnastu żydów

mówił on to w moim mieszkaniu

kiedy stawiał piec”

i słońce nadal oświetla dom jego

i jego wielopokoleniową rodzinę

„ty żydówkę wymłóciłeś za młynem

a potem poderżnąłeś jej gardło”

cieszy się we wsi ogromnym poważaniem

pomimo kawalerstwa i zaawansowanej starości

a na jego drzwiach do dzisiaj można przeczytać:

żydom cyganom i diabłom wstęp wzbroniony

„uderzył dziecko prętem żelaznym

tak że mózg rozprysnął się na jego ubraniu

i kazał matce to czyścić”

ciężko pracował w polu

do późnych godzin nocnych

był dobry dla swojej umierającej matki

nie sądźmy go w tak trudnej godzinie

„zaczęli bić tak że nie miała białego ciała na sobie tylko czarne”

w tych dniach panował duży chaos

codzienne sprawki i przewinienia

mogły wydawać się czymś wyjątkowym

III

o Panie

o Panie

Tyś wydarł nas z ich rąk

płonąc

płonąc w stodole

płonąc

sklepy

szanowny proboszczu

jak możesz im tak mówić?

nie jesteśmy ani dobrzy ani źli

proszę im powiedzieć z ambony

że nie powinno się nas zabijać

i topić w na pół wyschniętych bagnach

tylko dlatego że to my prowadzimy sklepy


benzyną

wariat Rubinstein śpiewał w getcie

alle gleich!

alle gleich!

wszyscy są równi wobec śmierci

i to nas wprawiało w dobry humor

ale wywieziono nas do obozu

w ogromnym dole paliły się dzieci

i ogień podsycano śmieciami i benzyną

Buzia Wajner, ur. 1937 zm. 1943

miałam sześć lat kiedy mnie zabito

a moja siostra Szulamit lat cztery

po stracie rodziców włóczyłyśmy się w okolicach Rokitna:

nauczyłyśmy się spać na polu

a z czasem zakradałyśmy się do obory

i piłyśmy z sutków krowy mleko

nie miałyśmy kalendarza

więc nie wiedziałyśmy kiedy przypada data naszych urodzin

dlatego przez pomyłkę obchodziłyśmy na pewno więcej

niż raz w roku

to smutne święto

[wszystkie wiersze pochodzą z tomu: Grzegorz Kwiatkowski Radości, Biuro Literackie, Wrocław 2013]