Podgórski cmentarz żydowski w Krakowie

Pochylona macewa grobu Jakóba Chaima Abrahamera, 18.10.2009

Założony w 1887 przez podgórską gminę żydowską na południowym zboczu wzniesienia o nazwie Łysa Góra (do 1915 Podgórze - obecnie dzielnica Krakowa - było osobnym miastem). W latach 30. pod drugiej stronie ulicy Abrahama (przecznica z istniejącej do tej pory ulicy Jerozolimskiej) powstał III cmentarz gminy krakowskiej. Obie nekropolie zostały zdewastowane w czasie okupacji niemieckiej, a ich teren włączono do obozu pracy o nazwie Zwangsarbeitslager Plaszow des SS- und Polizeiführers im Distrikt Krakau, przekształconego później na obóz koncentracyjny Konzentrationslager Plaszow bei Krakau. Nagrobki z cmentarzy zostały wykorzystane do utwardzania dróg i fundamentów obozowych baraków – ocalała jedynie macewa stojąca na miejscu pochówku Jakóba Chaima Abrahamera, zmarłego w 1932 (od kilku lat, przychodzę tu 1 listopada  zapalać lampkę). Monumentalny dom przedpogrzebowy projektu Adolfa Siódmaka, stojący przy Jerozolimskiej, rozkazem Amona Göetha przebudowano na stajnie, oborę oraz chlewy. W 1944 wysadzono w powietrze skrzydło wschodnie i centralną część budynku, pozostawiając człon zachodni mieszczący w piwnicach obozową hydrofornię (rozebrano go w 1947). Znajdujący się obok dom przeznaczony dla pracowników cmentarza, także autorstwa Siódmaka, ocalał do czasów dzisiejszych.

Dawny dom dla pracowników cmentarza i ślad ulicy Abrahama, 18.10.2009

Elementy wysadzonego w powietrze domu przedpogrzebowego przy ulicy Jerozolimskiej, 18.10.2009