CHULIGANI MIASTA LWA

[Nowa Wieś Lęborska, ul. Ogrodowa, 25.08.2018]

Poezja za 5 PLN

Adam Ważyk

Wiersz o jesionach

Wiersz się zaczyna od ciemnych jesionów

a potem nie ma w nim już nic pewnego

i zamiast płynąc szerokim potokiem

rwie się przystaje i żąda milczenia

I co mi po was o ciemne jesiony?

Nie w moim stylu jesteście Nie w stylu

mieści się prawda niepewnego wiersza

Wiem co kryjecie przede mną i dla mnie

i tylko dla mnie i tylko przede mną

wiem, że u kresu ostatniej podróźy

na samym krańcu wielkiego bezsensu

będzie to samo co było z początku

nie szelest liści lecz szeptanie matki

[Z książki: Adam Ważyk Zdarzenia, Czytelnik, Warszawa 1977, s. 11]

Waldemar Śliwczyński ZAPOMNIANE DZIEDZICTWO

Katalog wystawy Waldemara Śliwczyńskiego, jaką może obecnie (do 30 września 2018) oglądać w Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie, dotarł do mnie już jakieś dwa tygodnie temu, ale planowałem zbiorczą prezentację najświeższych nabytków, czego jakoś ciągle nie mogłem zrobić... więc stąd opóźnienie.

Fotografie zamieszczone w książce pochodzą lat 2001-2017 i w zasadzie wystawa ta jest kontynuacją cyklu Cisza, poświęconego folwarcznej architekturze Wielkopolski, który w formie obszernego portfolio opublikowało Wydawnictwo Kropka w 2008 roku. W międzyczasie Śliwczyński wykonał dokumentację wielkopolskich rezydencji ziemiańskich, która także była pokazywana w muzeum w Śmiełowie (w 2010), a w postaci albumu Topografia ciszy ukazała się w roku 2012 (miałem przyjemność napisać jeden z dwóch wprowadzających esejów do tej publikacji). Powróciwszy do fotografowania motywów, jakie znalazły się wcześniej w Ciszy, autor zdjęć przesiadł się z kamery Cambo Explorer (4x5") na Wisnera (5x7"), do którego dołączył panoramicznego Hasselblada X-Pana (24x65mm). Tak więc Zapomnianym dziedzictwie oglądamy zdjęcia w trzech formatach, przy czym biorąc pod uwagę rozmiary książeczki (22x21cm), nie widać jednak specjalnych różnic między tym co wyszło z wielkoformatowych skrzynek, a kadrami z małobrazkowej puszki... Zdjęcia w katalogu są świetnie opracowane (kontrast, półtony, ostrość, wszystko tutaj gra idealnie), co sprawia, że materiał ten ogląda się z dużą przyjemnością. Fotografie ułożone zostały w kolejności wg. typów i przeznaczenia sfotografowanych budynków, jednakże... w podpisach nie pojawiły się informacje (owszem mamy daty wykonania zdjęć oraz lokalizacje), co konkretnie przedstawiają, tak więc musimy się domyślić, że patrzymy na oborę czy gorzelnię. W sumie szkoda, że Muzeum Narodowe w Poznaniu, którego filią jest placówka w Śmiełowie, nie zdecydowało się na publikację tych foptografii w albumowej formie. Jakkolwiek - o czym wspominałem - zdjęcia są dobrze opracowane i wydrukowane, to jednak ten katalogowy layout z czarnymi stronami średnio im służy. Materiał zarejestrowany w ciągu tych kilkunastu lat przez Waldemara Śliwczyńskiego zasługuje na regularną książkę fotograficzną! Autorką wprowadzającego eseju do katalogu jest Ewa Kostołowska (tekst jej autorstwa można znaleźć także w Topografii ciszy), która moją skromną osobę zalicza tam (uwaga!) do grona "fotografów elementarnych" (fanfary!).

Maurycy Gomulicki DZIARY

Które właśnie dotarły do mnie przesyłka kurierską. Wystawy jeszcze nie widziałem, ale ponieważ przez facebooka dowiedziałem się, że nakład albumu/katalogu to tylko 300 egzemplarzy, niezwłocznie go zamówiłem w internetowej księgarni Zachęty.

Świetna rzecz! Właśnie jestem po lekturze. Świetne zdjęcia Maurycego, który jest bardzo świadomym kolekcjonerem obrazów rzeczywistości, bardzo dobry wstęp jego pióra oraz treściwe posłowie autorstwa samego Marka Nowakowskiego (napisane w 2012 roku). Ponieważ polska kultura jest ciągle bardzo ekskluzywna, tym bardziej się cieszę, że fotografie tatuaży wykonanych w więzieniach lub domach poprawczych, w trakcie odbywania zasadniczej służby wojskowej czy z mocno indywidualnej potrzeby piękna (lecz chałupniczo, a nie w profesjonalnym salonie), zaprezentowane zostały w salach Narodowej Galerii Zachęta! Wyrazy uznania dla Hanny Wróblewskiej za prezentację projektu i oczywiście dla autora tego ważnego cyklu!  Jedynym mankamentem albumu jest niewłaściwy sposób położenia lakieru przez drukarnię, co skutkuje znacznym obniżeniem kontrastu wydrukowanych zdjęć... Trochę to widać na czwartej stronie okładki.

Kraków, ul. Zdunów

[24.08.2018]

Widoczny na powyższym zdjęciu mural namalowano na murze posesji, gdzie znajduje się krakowski Przeorat Bractwa św. Piusa X... 

(wprost na ich dłonie tak mało zaradne)

Adam Ważyk

Sen

                               Śniła się zima
                               M i c k i e w i c z

Sen miałem dawno czterdzieści lat temu
a tak pamiętam jakby śnił się wczoraj
Stojąc na brzeżku okrągłej polany
w pierścieniu ciemnej zieleni patrzyłem
jak hałaśliwie tłoczące się dzieci
rączkami piłki podrzucały:
duża lekka jak balon piłka opadała
bardzo powoli na otwarte dłonie
ale zdarzało się że je minęła
i miękko kładła się na trawie
                                             wtedy
kobieta w bieli - kilka takich kobiet
stało pod lasem dokoła polany -
inną rzucała piłkę między dzieci
wprost na ich dłonie tak mało zaradne
że niezbyt długo wypadło jej latać
I tak od nowa
                        Kilkanaście piłek
leżało w trawie zdziwiony spytałem
czemu ich żadne nie podniesie z ziemi
Odpowiedziano mi gorzkim pytaniem
Czy panie widzi że dzieci są ślepe?

[Z książki: Adam Ważyk Wiersze wybrane, Czytelnik, Warszawa 1978, s. 213]

LĘBORK PAMIĘTA

[Lębork, ul. Cisowa, 05.06.2018]

Ja pamiętam np., że w latach siedemdziesiątych czy schyłkowych sześćdziesiątych (jak zacząłem bardziej świadomie obserwować rzeczywistość), można było spotkać całkiem sporo inwalidów wojennych, głównie mężczyzn bez ręki, nogi, oka (w różnych kombinacjach, czasem x2)... słowem z śladami cielesnych obrażeń. Jeszcze pod koniec lat siedemdziesiątych (kiedy zacząłem korzystać z dobroczynnych właściwości alkoholu) w lokalach kategorii III-V niemal zawsze można było się natknąć na dyżurnego "partyzanta", który nawijał jakieś rzekome opowieści "z lasu".

Jak dwa lata temu leciałem do Tel Awiwu, małżonek pasażerki na sąsiednim fotelu, z którą bardzo miło mi się rozmawiało w czasie lotu, miał całą twarz w cętkach, prawdopodobnie były to pozostałości oparzeń po wybuchu trotylu.

Nigdy nie wciągałem muzycznej twórczości syna hutnika z miasta Gary, także jego sióstr i braci...

Lewiatan

[Kraków, ul. Kobierzyńska, 24.08.2018]

Pawilon ten wielokrotnie fotografowałem podczas realizacji Świętej Wojny, ponieważ na frontowej ścianie jest dużo miejsca na umieszczenie grafów i tych wrzut zawsze tu było sporo (ta część oś. Ruczaj-Zaborze, to teren kibiców Wisły Kraków), ale ostatecznie żadna z panoram nie znalazła się w albumie... Być może widoczne powyżej zdjęcie wejdzie do książki, nad którą teraz pracuję?

Bydgoszcz, ul. Nakielska

[06.08.2018]

Umarł król, niech żyje król!

Kampania promocyjna nowego bezlusterkowca Nikona przypomina mi spekulacje dotyczące ewentualnego weta, jakie mógłby postawić prezydent Duda wobec kolejnych ustaw przepychanych kolanem przez PiS. Podpisze? Czy nie podpisze? Wiadomo, że wszystko podpisze, a to co zawetuje i tak jest bez znaczenia... Podobnie tutaj, jakie by nie były (takie sobie  raczej...) promocyjne filmiki na temat nowej kamery, a właściwie to dwóch, od razu znana była ich wstępna specyfikacja (24 i 45 Mpix, pięcioosiowa stabilizacja matrycy, nowy bagnet Z, etc...), i jasne też było, że Nikon wypuści na rynek profesjonalny sprzęt.

[Porównanie gabarytów: Nikon Z7, Sony A7 i Nikon D850]

A tutaj król w całej okazałości, na dzień przed intronizacją (zdjęcia za portalem www.nokishita-camera.com):

I przejściówka z bagnetu Z na bagnet F. 

Czy pojawi się (i kiedy?) adapter do mocowania EF, tak jak ma to miejsce w przypadku bezlusterkowców Sony?

------

Uzupełnienie - 09:03 - 23.08.2018

Już po premierze. Wszystko poszło zgodnie z oczekiwaniami czy też prognozami ("wyciekami" do prasy branżowej czy raczej na branżowe portale plotkarskie w rodzaju www.nikonrumors.com). Ponieważ średnica nowego bagnetu Z jest o 1 mm większa, niż mocowania EF, należy się spodziewać, że istnieje możliwość wyprodukowania przejściówki. Oczywiście sam Nikon tego nie zrobi... ale od czego są sprytne chińskie lub koreańskie firmy z branży foto? Zapewne pojawi się tutaj kwestia kompatybilności systemu AF, ale w zakresie, który mnie interesuje, czyli w przypadku canonowskich shiftów, gdzie ostrość ustawia się manualnie, jest to sprawa bez znaczenia. Bo w zapowiedziach Nikona czy raczej w opublikowanym harmonogramie pojawiania się obiektywów serii S-Line (na bagnet Z) konstrukcji z możliwością przesunięcia osi optycznej brak... (choć o ile pamiętam, to kilka lat temu Nikon opatentował shifta 19mm do bezlustra).

Firma zadbała o to, żeby korpusy Z6 i Z7 wraz z nowymi szkłami trafiły do redakcji www.fotopolis.pl i www.optyczne.pl. W przypadku tego ostatniego portalu, pojawiło się od razu mnóstwo komentarzy czytelników. Ponieważ trzeba się tam tylko zarejestrować i komentuje się pod nickiem, więc to co tam można przeczytać, swym poziomem frustracji, roszczeniowości, jakiejś dziwnej agresji oraz upierdliwości żywo przypomina dyskusje na ksenofobicznych portalach prawicowych.... Skądś się przecież biorą wyborcy partii w rodzaju PiS lub Kukiz '15 ;))

------ 

Uzupełnienie - 14:00 - 23.08.2018

Biadolenia ciąg dalszy... Optyczne.pl podało polskie ceny ;)

Wczoraj odebrane

w Music Cornerze. Słuchałem tego utworu podczas wakacji w Nowym Warpnie z youtuba i pomyślałem sobie wtedy, że jeżeli można w ogóle podjąć wyzwanie napisania pasji po Auchwitz, to chyba tylko w takim kształcie... No a potem trafiłem na wywiad w Dwutygodniku z 2013 roku (rozmowę przeprowadził Tomasz Cyz), w którym kompozytor powiedział coś podobnego. No dobra, wyznał też, że Passio secundum Lucam napisał tak naprawdę ma 1000 lecie chrztu Polski... To brzmi już słabo.

Deus Meus, trzeci muzyczny fragment I części tej Pasji, czyli Psalm 21, idealnie pasuje mi do serii wnętrz zrujnowanych kościołów ewangelickich w projekcie Architektura Symetryczna. Tylko czy stać mnie będzie na jego wykorzystanie?

Toruń, ul. Jurija Gagarina

[06.08.2018]

W sumie to dziwne, że jeszcze nie zdekomunizowano patrona tej ulicy... "sowieckiego kosmonauty", jakby go pewnie nazwali rodzimi patrioci (oczywiście mam na myśli "patriotów", czyli nacjonalistów, czyli...). Pani z muralu to Elżbieta Zawacka, jedyna kobieta w ekipie cichociemnych. Podobno mieszkała w tym bloku.

(ostatecznie rozwiązać problem polskiej pamięci)

Poetka nieznana Krystyna Pawłowicz nigdy na hiperrealizmie nie zadebiutowała... Jak to możliwe, że tak zdolna autorka została pominięta?(Przypadek? Nie sądzę...)? Ponieważ jestem biernym użytkownikiem Twittera, co jakiś czas dostaje na gmaila info na temat najpopularniejszych ćwierknięć, taką więc drogą ów całkiem świeży wiersz Pani Poseł (obok wielu innych wcześniejszych) dotarł do mnie. By czytelnik tego utworu nic nie stracił, wklejam go in extenso:

Mamy w tym wierszu, napisanym w lakonicznej poetyce - że pokuszę się o jego krótką analizę - do czynienia z ewidentnym przypadkiem projekcji. Tak właśnie psychologia i psychiatria nazywają mechanizm obronny, którego działanie polega na przypisywaniu innym własnych niepożądanych uczuć, poglądów, zachowań lub cech najczęściej negatywnych. Warto też zwrócić uwagę na ilość serduszek/polubień i udostępnień. Niestety zacząłem czytać komentarze pod tym twittem... które przekonać mogą nie tylko o tym, że Krystyna Pawłowicz jest poetką nieznaną, lecz bardzo popularną, ale że jej czytelnicy (kolejni poeci nieznani) starają się naśladować i rozwijać tę poetycką dykcję oraz prezentowane przez autorkę - że posłużę się terminologią niezastąpionego profesora Mariana Stali - "światoodczucie".

Wierszyk z Twittera

BIZON

Pracowałem kiedyś w muzeum gdzie musiałem

się przebierać za bizona i gdzie potem pięciolatki

goniły mnie w polowaniu na bizona. Raz

jak mnie zabili i leżałem, oddychałem ciężko

bo byłem zmęczony jak chuj po bieganiu

i jeden gówniak krzyknął on żyje

i kopnął mnie w ryj.

(Już nie jestem Jezusem - poinformował nas radośnie)

Charles Simic

DIABŁY

Byłaś „ofiara semi-romantycznego anarchizmu

W jego skrajnie irracjonalnej postaci‟.

Ja byłem „nieswój w obliczu zagadkowego świata

Opuszczonego przez Opatrzność‟. Piliśmy gin

I kochali się po południu. Telewizor sąsiadów

Nadawał mydlane opery.

Nieszczęśliwe pary nie odzywały się wiele.

W dialogach było pełno nie chcących się skończyć pauz.

Cichy podkład muzyczny: organy. Czyjś kaszel.

- To całkiem jak „Gra snów‟ Strindberga - powiedziałaś.

- Co mianowicie? - spytałem, nie uzyskując odpowiedzi.

Przyglądałem się właśnie pająkowi na suficie,

Z rodzaju tych, które św. Weronika jadła w ramach męczeństwa.

- Ta kobieta żywiła się wyłącznie pająkami -

Wyjaśniłem dozorcy, kiedy przyszedł naprawić kran.

Miał na sobie brudny kombinezon, a na głowie melonik.

Był swego czasu pensjonariuszem wiadomej instytucji stanowej.

- Już nie jestem Jezusem - poinformował nas radośnie.

[Na dobranoc wiersz Charlesa Simica w przekładzie Stanisława Barańczaka z książki: Charles Simic Madonny z dorysowaną bródką, Wydawnictwo a5, Kraków 2014, s. 173. Skanu okładki tym razem nie będzie, bo nie mam tutaj skanera, wprawdzie mógłbym zrobić zdjęcie komórką, obrobić w Photoshopie (mam zainstalowanego na laptopie), ale mi się nie chce! Dobranoc Państwu!]

(Śpiew kardynała brzmi coraz gwałtowniej)

Julia Hartwig

Middle West - wieczór

Od rana purpurowy kardynał walczy o miejsce

z dwiema niebieskimi sójkami wśród orzechowego drzewa

Wygrał bitwę i odpoczywa teraz na gałęzi

nieruchomy jak lśniący koral obok swojej rudej małżonki

Kiedy chór ptactwa podnosi ostatni lament przed zapadnięciem wieczoru

on sadowi się na szczycie drzewa by pozdrowić bratnią purpurę zachodu

To ostatni moment jasności

Dokładne zarysy drzew i krzewów apelują rozpaczliwie do pamięci

Śpiew kardynała brzmi coraz gwałtowniej gardło pulsuje zachwytem i trwogą

jakby słońce miało zniknąć tym razem na zawsze

gdy nadejdzie nieodwołalny zmierzch

Kulejąca kobieta zabiera wówczas leżak z ogródka

zbliża się ku werandzie roztrącając rosę z ugiętych traw

zapala światło nastawia imbryk na herbatę

widać przez moskitierę jej poruszający się cień

                                                                          

                                                                         (1970-74)

[ Z książki: Julia Hartwig Wiersze amerykańskie, Wydawnictwo SIC!, Warszawa 2002, s. 14]

(Bezsens tego fiołka który wyrósł w samej koleinie samochodu)

Julia Hartwig

Nad zatoką

Poprzez ściany i drzwi zamknięte tymczasowego domu nad zatoką

dobiega ostry krzyk dzikich gęsi

Wołają do przestrzeni żeby nie zamknęła się przed nimi

żeby nie padły uderzając w nią piersiami

w chłodnym cieniu chmury

Lecą w stronę oceanu mijając piaszczyste wydmy i zmytą do płowości trawę

leżącą pokotem jak zbite zboże

O przestrzeni szeroka która dobijasz się do zacisznego domu nad zatoką

gdzie jadam z nie swoich talerzy i sypiam w wynajętym łóżku

odkąd ląd zakręcił się szybciej pod moimi stopami

i dzień spotkał się z dniem doganiając własną jasność na drugiej półkuli

Witaj dzień dobry żegnaj

gdzie jesteś w górze czy w dole

Prochy Hanny świeca pyłem gwiezdnym tej sierpniowej nocy

Tracę was z oczu przyjaciele których widywałam co dzień

Ale pisujecie jeszcze Przesyłacie nekrologi w listach

Przez ocean dobiega mnie żałosny głos ojca

przerywany głosem okrętowej syreny

Jest pełnia i wiatr daje znać o sobie miękkim szumem sosny

i skrzypem drewnianych okiennic

Co dzień to samo zdziwienie rankiem gdy otwieram drzwi do ogrodu

i chóralne światło wywołuje z kliszy nocnej obraz śpiewający wysoką nutą

wiewiórka goni się z cieniem nowe kretowiska

dają znać o pracach podziemnych które próbuję sobie wyobrazić

i połyskuje cennym blaskiem piasek wśród świeżo spadłego igliwia

Bezsens tego fiołka który wyrósł w samej koleinie samochodu

O niewidzialne ptaki jedyni rozmówcy na tej uliczce

po której rzadko chadzają ludzie choć regularnie przejeżdża wóz pocztowy

ptaki które towarzyszycie mi swoimi głosami

kiedy krzątam się po kuchni i kiedy odbywam przechadzkę

ścieżką wśród szuwarów zatoki a także nocą

I nawet teraz na płycie małego prowincjonalnego lotniska

gdy na świtającym świetliście niebie

niknie samolot z pożegnanym właśnie przyjacielem

a wy zataczacie w górze pożegnalny łuk

zgodny z łukiem mojego powiewającego ramienia

                                                                               (1970-1974)

[Może trochę oddechu od tej twórczości na murach... Tekst z książki Juli Hartwig Wiersze amerykańskie (Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2002, s. 10-12). Czytam sobie właśnie ten tom z ogromną przyjemnością. Tyle świetnych wierszy! Myślę, że ich autorka nie została właściwie oceniona w Polsce, tzn. doceniona. Podoba mi się jej sposób obserwacji rzeczywistości i przekład realnego na słowa. Wiersze zebrane w tomie powstawały w latach siedemdziesiątych podczas kilku pobytów Juli Hartwig w USA i weszły wcześniej w skład kilku innych jej książek. W sumie szkoda, że prezentujący tego typu dykcję tomik nie ukazał się na początku ósmej dekady XX wieku...]

Sieradz, Aleja Niepodległości

[11.03.2017]

Tropem lotniczym... Przelatujący koło głowy Witolda Pileckiego samolot, to przedwojenny polski myśliwiec PZP P. 11c, nazywany przez pilotów (sic!) "kaczką". We wrześniu 1939 konstrukcja ta była mocno przestarzała i maszyna była w stanie dogonić tylko jeden typ bombowców Luftwaffe. Tak że na pewno cześć i chwała lotnikom, którzy na tym złomie musieli latać i walczyć.

Toruń, ul. Wincentego Witosa

[05.08.2018]

W dolnej części muralu widnieje napis: DYWIZJON "TORUŃSKI PODRYWA SIĘ DO WALKI, który jest jednak dość słabo widoczny (sfotografowałem go pod różnymi kątami z podobnym efektem...).

Toruń, ul. Juliana Fałata

[05.08.2018]

Widoczny w dolnej partii muralu "znak szczęśliwych Hindusów" (© Prokuratura w Białymstoku) jest późniejszą wrzutą.

Zaproszenie na "Dziary"

Maurycego Gomulickiego w Narodowej Galerii "Zachęta", które dotarło dzisiaj pocztą. Cieszę, że ten projekt będzie pokazany w dobrym miejscu, no i że przy tej okazji wydany zostanie porządny album/katalog (właściwie to nie wiem czy zostanie wydany, piszę to awansem...). Bardzo sobie cenię fotograficzne serie Maurycego, szczególnie album W-wa, który jest najlepszą książką fotograficzną o Warszawie, no może poza Innym Miastem ;)

Toruń, ul. Jana Matejki

[05.08.2018]

(I to jest naturalne)

Borys Humeniuk

*     *    *

Kiedy pracuje wyrzutnia rakietowa Grad

W dzielnicach mieszkalnych -

Czy to są libańskie syryjskie gruzińskie dzielnice mieszkalne

Czy dzielnice mieszkalne Mariupola Artemiwska Antracyta -

Jest w tym coś naturalnego

Powiedziałbym nawet codziennego zwyczajnego -

Oczywiście jeśli jest coś naturalnego w tym

Że pracuje wyrzutnia rakietowa Grad

Naturalne jest kiedy kule ogniste

Wystrzelone przez wyrzutnie rakietową Grad

Trafiają w dziecięce pokoje

W których śpią maleńkie dzieci

Naturalne jest kiedy wlatują

Do przepełnionych ludźmi supermarketów

Na dworce kolejowe lotniska

Naturalnej jest kiedy giną setki i tysiące

Cywilnych mieszkańców

Bo to jest naturalne kiedy cywilni mieszkańcy

Giną na wojnie - 

Oczywiście jeśli jest to naturalne że trwa wojna 

Że pracuje wyrzutnia rakietowa Grad

Że giną cywilni mieszkańcy

Naturalne jest kiedy dzieci wybiegają na place zabaw

I znajdują zabawki zachlapane krwią

Zabawki zabitych dzieci

Które dzień wcześniej prosto z placu zabaw

Zawieziono do kostnicy

Dzieci jak to dzieci

Tulą do siebie zabawki zachlapane krwią

Zabawki martwych dzieci

Rodzice usiłują odebrać im zabawki

Dzieci płaczą

Nie maja takich ładnych zabawek

Zabawek zachlapanych krwią

Ich rówieśników

I to jest naturalne

I to jest naturalne

Naturalne jest kiedy niedołężne babcie

Które rodziny zostawiły żeby pilnowały mieszkań

A same ewakuowały się od wojny jak najdalej

A tutaj wojna

Na trzeci dzień siedzenia w piwnicy

Postanowiły wybrać najzdrowszą najmłodszą spośród siebie

I wyprawić z dwoma dziesięciolitrowymi plastikowymi butelkami

Do najbliższej pompy

Dzielna babcia już wracała

Już przez szparę ją widziały

Kiedy wybuchł pocisk i oderwał jej nogę

Wtedy inna babcia wyczołgała się z piwnicy

Podczołgała się do rannej

Zabrała z jej rąk butelki wody

Powiedziała wybacz Walu

I poczołgała się z powrotem do piwnicy

I to jest naturalne

I to jest naturalne

Naturalne jest kiedy lekarka akuszerka z dwudziestoletnim stażem

Ateistka bez żadnej łezki w oku

Dzielnie zoperowała cały Majdan

Biegnie do cerkwi zapalić świeczkę Bogu

Pada na kolana lamentuje

Boże będzie wojna

Drugi miesiąc z rzędu rodzą się sami chłopcy

To jest naturalne kiedy na wojnie giną ludzie -

Oczywiście jeśli to naturalne że jest wojna:

Wojny nie da się ominąć

Wojny nie da się oblecieć na boeingu

Na ultrawysokiej wysokości

Wojny nie da się przesiedzieć przeczekać przetrwać

Naturalne jest kiedy pocisk wlatuje na cmentarz

I ściera z oblicza ziemi groby naszych rodziców

Naturalne jest kiedy żołnierze ryją w cmentarzu okopy

Kopią transzeje wznoszą blindaże

Bo cmentarz znajduje się w strategicznym miejscu

Na dominującej wysokości

I już nigdy nie dowiemy się

Czy te okopy - to groby naszych ukochanych

Czy groby ukochanych innych ludzi

To wojna wszystkich przeciw wszystkim

I dotyczy wszystkich

Umarłych i żywych i nienarodzonych

Nienaturalne na wojnie jest to że pocisk

Wystrzelony z wyrzutni rakietowej Grad

Wlatuje na pole

To zupełnie nienaturalne

Nie da się patrzeć kiedy płonie

Dojrzałe nieskoszone żyto

Nie da się słuchać jak karzyczą

I spalają się w ogniu susły

Jak rozbiegają się w różne strony myszy

A ogień do pary z wojną

Dogania i pożera je

Bo ogień i wojna są nienasycone

Nie da się patrzeć 

Jak nad swoimi gniazdami

Pochłoniętymi przez ogień i wojnę

Krążą przepiórki

Jak krzyczą o pomoc pisklęta

Jak milkną jedne i drugie

Jak w końcu wszystkie spalają się niewinne

Przepiórek naprawdę szkoda

Bo ta wojna powinna dotyczyć tylko ludzi

Bo ta wojna dotyczy tylko ludzi

Bo przepiórki nie są winne tej wojnie

Przepiórki niczemu nie są winne

20.07.2014

[Wiersz w przekładzie Anety Kamińskiej z książki: Borys Humeniuk Wiersze z wojny, K.I.T. Stowarzyszenie Żywych Poetów i Starostwo Powiatowe w Brzegu, Brzeg 2016, s. 31-35.]

(Zanurkował i wyraźnie poprawił mu się humor)

Grzegorz Wróblewski

PINGWIN

Wyglądał na wiekowego ptaka.

Trzymał się z boku grupy i patrzył,

jak inne osobniki zajadają się rybami.

Kogoś mi przypominał.

(Czułem w nim porażkę).

Wywieziony do obcego kraju,

powoli gasnący w ogrodzie

zoologicznym w Kopenhadze.

Nie mogłem mu w żaden sposób 

pomóc. Może urodził się w niewoli

- pocieszałem się...

Stary pingwin dobrze odczytał moje

myśli. Zanurkował i wyraźnie

poprawił mu się humor. Nie należy

ingerować w życie zwierząt - pomyślałem.

Od tamtej pory nigdy nie pojawiłem się

w zoo.

[Grzesiek nalegał, żeby dać mu na okładkę książki zdjęcie, które wykonałem rok temu podczas remontu mieszkania (śp. Samsungiem S4 zoom) i wrzuciłem na bloga... Do czego nie byłem (do użycia tej właśnie fotografii) przekonany. Jak widać, obrazek został nieco przycięty. Przywołany wiersz znajduje się na s. 8. Książka właśnie ukazała się w BIBLIOTECE Arterii, jako tom 41.]

I ZNOWU W TRASIE...

[Tuchola, 11:59]

[Toruń, 15:03]

(i patrzy jak gąsienica dożera ich zielone miasto)

Lubow Jakymczuk

gąsienica

jej palce zmarzły i zwęziły się

spada z nich obrączka

stuka po asfalcie

jej palce drżą na wietrze

jak jesienne liście

kiedy koło nóg przepełza gąsienica

gąsienica czołgu

koło nóg jej córki

dwóch podchodzi i rozkazuje

rozłożyć ręce jak do oklasków

wpatruje się w dokumenty pierwszy drugi raz 

macają jej stwardniałe palce

i znajdują oparzenia tylko oparzenia

gdzie powinien być odcisk na wskazującym

od snajperskiego karabinu

podają jej pseudonim

a może i nie jej -

kurwa-kobieta

oni ją rozbierają

oni ja roztrząsają

oni się rozkładają

pokładają

łają się

dziewięciu

(jej ulubiona liczba)

w niebieskich szlafrokach

(jej ulubiony kolor)

w dziurawych adidasach

(jej ulubione buty)

dziewięciu

na jedną rozczochraną

nie kurwę tylko kobietę

a dziewczynka zwinęła się w kłębuszek

przygląda się i nie płacze

podnosi maminą obrączkę

ukrywa w ustach jak pies kostkę

i patrzy jak gąsienica dożera ich zielone miasto

19 września 2014, Kijów

modlitwa

Ojcze nasz któryś jest w niebie

w pełnym księżycu

oraz w pustym słońcu

strzeż od śmierci moich rodziców

których dom stoi na linii ognia

i którzy nie chcą go porzucić

jak trumny

strzeż mojego męża

który jest po drugiej stronie wojny

jak po drugiej stronie rzeki

i celuje swoim karabinem w szyję

którą kiedyś całował

nosze na sobie tę kamizelkę kuloodporną

i nie mogę jej zrzucić -

jest dla mnie jak skóra

noszę w sobie jego dziecko

i nie mogę go wygnać -

on przez dziecko panuje nad moim ciałem

noszę w sobie tę Ojczyznę 

i nie mogę jej zwymiotować

bo jest jak krew -

płynie w żyłach

chleba naszego powszedniego daj głodnym

i niechaj przestaną zjadać się nawzajem

światło nasze oddaj ciemnym

i niech im się rozjaśni

i odpuść nam nasze zrujnowane miasta

choć i my nie odpuszczamy tego naszym wrogom

i nie wódź nas na pokuszenie

żeby zrujnować ten świat zepsuty

ale chroń nas ode złego

zrzucenia naszego ciężaru Ojczyzny

jak taniej kamizelki kuloodpornej -

ciężkiej i mało pomocnej

strzeż ode mnie

mojego męża moich rodziców

moje dziecko i moją Ojczyznę

                                 dla Maszy, Marianny i Marusi

4 listopada 2014, Kijów

[Wiersze w Lubow Jakymczuk w przekładzie Anety Kamińskiej przepisałem z tomu: Lubow Jakymczuk Morele Donbasu, WBPiCAK, Poznań 2018, s. 70-71 i 73-74.]