Sztuka polska wobec Holokaustu

czyli wystawa w Żydowskim Instytucie Historycznym, która otwiera się jutro - w środę 17 kwietnia 2013 o godz. 17:00. Kuratorką tej ekspozycji jest Teresa Śmiechowska, a poniżej wklejam informacyjny tekst zamieszczony na stronie ŻIH-u, który mówi o intencjach tego przedsięwzięcia oraz o artystach, których prace będzie można zobaczyć.

Sztuka polska wobec Holokaustu

Wystawa prezentować będzie prace artystów, którzy w różny sposób mierzyli się z tematem bolesnej, nieprzyswojonej pamięci o Zagładzie. Organizowana przez Żydowski Instytut Historyczny w związku z 70. Rocznicą wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim, wpisze się w długą tradycję działań wystawienniczych, zapoczątkowaną przez Instytut już w 1948 roku. Ważną grupę prac eksponowanych w siedzibie ŻIH-u – stworzyli artyści, bezpośredni świadkowie wojny i Holokaustu, tacy jak Tadeusz Kantor, Andrzej Wróblewski, Alina Szapocznikow, Bronisław Linke, Marek Oberlaender, Władysław Strzemiński, Artur Nacht-Samborski, Józef Szajna, Izaak Celnikier czy Jonasz Stern. Część z nich temat wojennego koszmaru podjęła zaraz po 1945 roku, w twórczości innych powracał on po latach. Ich prace zestawione zostaną z artefaktami artystów młodszego pokolenia, podejmującego temat pamięci Zagłady w momencie, w którym umierają jego ostatni świadkowie. Wśród twórców znajdą się m.in. Mirosław Bałka, Zbigniew Libera, Maciej Toporowicz, Wilhelm Sasnal, Artur Żmijewski, Rafał Jakubowicz, Jarosław Kozakiewicz, Maciej Klauzner, Elżbieta Janicka, Krystyna Piotrowska, Zofiia Lipecka, Karolina Freino, Wojciech Wilczyk, Józef Robakowski i Urszula Grabowska. Zaprezentowane zostaną również projekty i fotogramy najlepszych realizacji architektonicznych i pomników upamiętniających Holokaust.

Dzięki temu zestawieniu widzowie będą mogli zapoznać się z różnymi sposobami wyrażania doświadczenia Zagłady przez artystów. Na ile im się to udało i czy w ogóle jest to możliwe?

Wystawie będzie towarzyszył katalog zawierający wybór poezji polskiej dotyczącej Zagłady.

W moim przypadku zaprezentowane zostaną 4 fotografie z cyklu Niewinne oko nie istnieje (są to prace przedstawiające synagogi przebudowane na kina - zdjęcia eksponowane rok wcześniej na wystawie Urwany film we wrocławskim BWA i specjalnie na tamtą ekspozycję wyprodukowane). W holu ŻIH-u pokazany natomiast zostanie dwuekranowy slideshow (po raz pierwszy w pełnej formie od finalnej ekspozycji w Atlasie Sztuki w 2009), podczas którego można zobaczyć ponad 400 zdjęć byłych synagog, bejt ha-midraszy i modlitewni - także wariantowe ujęcia, jakie weszły do albumu Niewinne oko nie istnieje. Będzie też można posłuchać (na słuchawkach) rozmów, dialogów i konwersacji, jakie przydarzyły mi się podczas pracy nad projektem, czyli reportażu pod tytułem Czy tutaj była synagoga?, czytanego przez radiowych lektorów.

Zapraszam do Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie, ul. Tłomackie 3/5, środa 17 kwietnia 2013, godz. 17:00 (wystawa potrwa do listopada).